Konuşma gecikmesi nedir?

"Çocuklarda konuşma gecikmesi, birçok aileyi endişelendiren ve erken dönemde fark edilmesi gereken bir durumdur. Bu gecikme, çocuğun dil gelişimini etkileyerek hem sosyal hem de akademik hayatını uzun vadede etkileyebilir" diyen Nev Sağlık Grubu Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi bölümünden Uzm. Dr. Çiğdem Tanrıverdi, çocuklarda konuşma gecikmesi hakkında açıklamalarda bulundu.

“Konuşma aşamaları nelerdir?”

Dr.Tanrıverdi, “1ay-1 yaş arası dil konuşma gelişimi “söz öncesi iletişim evresi’’ olarak geçer. Bu dönemin 2-3. aylarında anne-babaların agucuklar olarak tanımladığı seslemelere sık rastlanır. 4-6. aylarda ünlü-ünsüz sıralı mırıldanmalar (babıldama) başlar. 7-9. aylarda hecelemeler (bababab, adada) başlar. 12-18. ay arası dil konuşma dönemi olan ‘söz düzeyi ilk sözcük evresi’nde çocuklar yaklaşık 10-50 kelimelik sözcük dağarcığına ulaşırlar. 1,5 yaşından sonra dil sistematik olarak gelişir. 2 yaşına geldiklerinde en az 50 kelimelik söz dağarcığına sahiptir, iki kelimelik cümle kurmaya başlar. 2-3 yaş arasında çocuklar 2-3 kelimelik cümleler kurmaya başlar, isimleri ve zamirleri uygun kullanmaya başlar. 3-4 yaşında çoğulları ve geçmiş zamanı kullanmaya başlar. 3-5 kelimelik cümleler kurar. 4 yaşından sonra ise uzun cümleler kurabilir” dedi.

“Her çocukta dil gelişimi bu şekilde mi olmalı?”

Tanrıverdi, “Çocuklarda hiçbir sorun olmasa bile ilk sözcüklerini öğrenme ve söyleme, kullandıkları sözcük sayısı bireysel farklılık göstermektedir. Uzmanlara göre oyuncaklara daha çok ilgi gösteren çocuklar daha fazla sayıda nesnelerin adlarını öğrenmekte, yetişkinlerle daha çok zaman geçiren çocuklar ise daha çok kişilere ve sosyal ilişkilere ait sözcük öğrenmektedir” ifadelerinde bulundu.

“Hangi durumda dil gelişiminde gecikmeden bahsedilir?”

Uzm. Dr. Çiğdem Tanrıverdi, “12-15. aylara kadar babıldaması olmayan, 18. aya kadar basit yönergeleri anlamayan 2 yaşına kadar konuşmamış, 3 yaşına kadar cümle kuramamış 4-5 yaşına kadar basit öykü anlatmakta zorlanan çocuklarda ayrıntılı değerlendirme yapılmalıdır” dedi.

“Hangi durumlarda dil gelişiminde gecikme olur?”

Tanrıverdi, dil gelişiminde gecikmeye neden olan durumları da şöyle sıraladı: “Zihinsel yetersizlik, işitme kaybı, maturasyonel dil gecikmesi, özgül dil bozukluğu, otizm spektrum bozukluğu, bilingualizm, psikososyal yoksunluk, seçici konuşmazlık, serebral palsi, genetik hastalıklar.”

“Konuşma gecikmesinde süreç nasıl gider?”

Tanrıverdi, “Bazı çocuklar okul öncesi döneme kadar normal dil gelişimine ulaşır. Bazı çocuklarda ise özel eğitim, konuşma terapisi önerilmektedir. Gelişimde gecikme görüldüğünde erken dönemde çevresel faktörlerin düzenlenmesi (kreşe gitme, uyaran artışı, teknolojiyi kısıtlama) ve özel eğitim sürecinin başlatılması yararlıdır” açıklamalarında bulundu.