Nev Sağlık Grubu
EN
Kabızlık Nedir? Kabızlığa Ne İyi Gelir?

Kabızlık Nedir? Kabızlığa Ne İyi Gelir?

Kabızlık, bağırsak hareketlerinin yavaşlaması sonucu ortaya çıkan ve yaygın görülen bir sağlık sorunudur. Bu durum, dışkının sert veya küçük olmasına, tuvalet yaparken zorlanma hissine neden olur. Haftada üçten az dışkılama kabızlık olarak kabul edilir. Kabızlık, beslenme tarzı, kullanılan ilaçlar veya bazı sağlık sorunları nedeniyle ortaya çıkabilir.

Kabızlık Nedir?

Kabızlık, her yaşta görülebilen bir durumdur ve dışkılama sırasında zorlanma, dışkının sert olması gibi belirtilerle kendini gösterir. Kabızlık şikayetine ek olarak dışkıda veya tuvalet kağıdında kan görülmesi, ateş, kilo kaybı veya halsizlik gibi belirtiler ciddi bir sağlık sorununun habercisi olabilir. Beslenme tarzında veya kullanılan ilaçlarda bir değişiklik olmaksızın ortaya çıkan kabızlık durumlarında sağlık kuruluşlarına başvurulmalıdır.

Kabızlık Kimlerde Yaygın Görülür?

Kabızlık, özellikle kadınlarda, yaşlılarda ve düşük gelirli bireylerde yaygındır. 60 yaş üstü bireylerde kabızlık görülme oranı daha yüksektir. Kadınlarda %34, erkeklerde ise %26 oranında kabızlık sorunu görülmektedir. Sedanter yaşam tarzı, düşük eğitim seviyesi ve bazı tıbbi durumlar (örneğin Parkinson hastalığı) kabızlık riskini artıran faktörlerdendir.

Kabızlık Belirtileri Nelerdir?

Kabızlık belirtileri arasında dışkılama sıklığında azalma, zorlanma, alt karın bölgesinde dolgunluk hissi, sert dışkı ve dışkılama sonrasında rahatlayamama hissi yer alır. Taşma ishali adı verilen sıvı dışkılama, ciddi kabızlık durumlarında görülebilir. Dışkıda kan, kilo kaybı, kolon kanseri veya inflamatuvar bağırsak hastalığı öyküsü, kansızlık ve akut kabızlık gibi durumlarda ciddi bir sağlık sorunu olabileceği için dikkat edilmelidir.

Kabızlık Nedenleri Nelerdir?

Kabızlık, birçok faktörden kaynaklanabilir:
  • Beslenme şekli: Liften fakir beslenme
  • İlaç kullanımı: Opiyatlar, antidepresanlar, diüretikler gibi bazı ilaçlar
  • Metabolik bozukluklar: Hipotiroidi, hiperparatiroidi
  • Nörolojik bozukluklar: Parkinson hastalığı, multipl skleroz
  • Psikososyal sorunlar: Depresyon, stres
  • Diğer nedenler: Hareketsiz yaşam tarzı, dışkılama ihtiyacını erteleme, rektal prolapsus, anal fissür, hemoroid, kronik böbrek hastalığı


Bebeklerde Kabızlık Belirtileri Nelerdir?

Bebeklerde kabızlık, doğumdan itibaren şikayetlerin varlığıyla dikkat çeker. Beslenme değişiklikleri (katı gıdalara veya inek sütüne geçiş) kabızlığa neden olabilir. Bebeklerde laktüloz ve fitiller kullanılabilir. Daha büyük çocuklarda laksatifler tedavide yer alır.



Çocuklarda ve Yetişkinlerde Kabızlık

Çocuklarda kabızlık başladığında hızlı müdahale önemlidir. Beslenme değişiklikleri genellikle yeterli olurken, bazı durumlarda ilaç tedavisi gerekebilir. Yetişkinlerde ise lifli gıdalar, dışkı yumuşatıcı ilaçlar ve laksatifler tedavide kullanılır. Biofeedback tedavisi, pelvik taban kaslarının uygunsuz kasılmalarını önlemede etkili olabilir. Ciddi durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir.

Yaşlılarda Kabızlık Neden Sık Görülür?

Yaşlılarda kabızlık yaygındır ve laksatif ilaç kullanımı sıktır. Hastalıklar, düşük sıvı alımı ve hareketsizlik kabızlığı artırır. Beslenme ve sıvı alımı düzenlenmeli, egzersiz yapılmalı ve bağırsak alışkanlıkları kazandırılmalıdır.

Kabızlık Nasıl Önlenir?

Kabızlık, beslenme alışkanlıklarının düzenlenmesi ve fiziksel aktivitelerin artırılmasıyla önlenebilir. Lif oranı yüksek gıdalar tüketilmeli, bol su içilmeli ve tuvalet alışkanlıkları kazandırılmalıdır. Uyandıktan sonra ve yemekten sonra tuvalete gitme alışkanlığı önemlidir.

Gebelerde Kabızlık Neden Olur?

Gebelikte kabızlık, progestojen hormonunun artışı, rahmin büyümesi, hareket azalması ve demir takviyeleri nedeniyle oluşur. Gebelerde beslenme değişiklikleri ve lifli gıdalar tüketimi önemlidir. Hemoroid riskine karşı dikkatli olunmalıdır.

Kabızlığa Ne İyi Gelir ve Kabızlık Nasıl Geçer?

Kabızlığın düzeltilmesi için kabızlığa yol açan ilaçların yeniden değerlendirilmesi gerekebilir. Lifli gıdalar ve bol sıvı tüketimi önemlidir. Laktülozlar ve çeşitli kabızlık giderici ilaçlar tedavide kullanılır. Ciddi durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir.

Kabızlıkta Probiyotik Kullanımı Etkili midir?

Probiyotikler, fonksiyonel kabızlıkta dışkı sıklığını artırabilir ve kabızlığın tedavisinde etkili olabilir. Probiyotiklerin kullanımıyla ilgili doktor tavsiyesi alınmalıdır.

Sık Su Tüketimi Kabızlığa İyi Gelir mi?

Su, sindirim sistemi için önemlidir ve dışkının yumuşak olmasını sağlar. Günlük 8 bardak su içmek genellikle yeterlidir. Sağlık sorunları olan kişiler doktorlarına danışmalıdır.

Kabızlıkta Faydalı Besinler Nelerdir?

Lif oranı yüksek besinler kabızlıkta faydalıdır:
  • Kuru erik, elma, armut, kivi, incir
  • Turunçgiller (portakal, greyfurt, mandalina)
  • Ispanak, Brüksel lahanası, brokoli, enginar
  • Bezelye, fasulye, mercimek
  • Chia tohumu, keten tohumu, tam tahıllı çavdar ekmeği, kefir


Kabızlıkta Hangi Besinlerden Uzak Durulmalıdır?

Kabızlığa neden olabilecek besinler:
  • Aşırı alkol tüketimi
  • Gluten içeren gıdalar
  • İşlenmiş tahıllar
  • Süt ve süt ürünleri
  • Kırmızı et
  • Kızarmış veya hazır yiyecekler
  • Fast food ürünleri


Kabızlıkta Yapılabilecek Egzersizler Nelerdir?

Egzersizler bağırsak hareketlerini artırır:
  • Koşma
  • Yüzme
  • Bisiklete binme
  • Dans etme
  • Yoga
  • Derin nefes egzersizleri


Kabızlık her yaşta ortaya çıkabilen ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyen bir durumdur. Beslenme alışkanlıklarının değiştirilmesi ve fiziksel aktivitelerin artırılması genellikle yeterli olurken, kabızlığa neden olan sebebe bağlı olarak tedavi şekli değişebilir. Bu nedenle gerekli kontrollerin yapılması için sağlık kuruluşlarına başvurulması oldukça önemlidir.